Φάρος του Παραλίου Άστρους, η αποκατάσταση ενός Μνημείου

«ΠΥΡΑΜΙΑ» ΟΜΙΛΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
E-MAIL: pyramia@yahoo.gr
ΟΔΟΣ: ΔΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ
ΤΑΧ. ΚΩΔ.: 22019
ΠΑΡΑΛΙΟ  ΑΣΤΡΟΣ

 

ΠΡΟΣ : 1. Υπηρεσία Νεωτέρων  Μνημείων και Τεχνικών Έργων Δ. Ελλάδος 2. Περιφέρεια Πελοποννήσου, Γραφείο Περιφερειάρχη και Περιφερειακό Συμβούλιο. 3. Υπηρεσία Φάρων. 4. Δήμο Βόρειας Κυνουρίας, Γραφείο Δημάρχου, Δημοτικό Συμβούλιο και Τοπικό Συμβούλιο Παραλίου Άστρους
ΚΟΙΝ.: 1. Βουλευτές Αρκαδίας.  2. ΜΜΕ

ΘΕΜΑ: Ο ΦΑΡΟΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΙΟΥ ΑΣΤΡΟΥΣ
Όπως, σαφώς γνωρίζετε ανάμεσα στα άκρως ενδιαφέροντα μνημεία του τόπου μας είναι και ο ανενεργός πια πέτρινος Φάρος στο λόφο «Νησί» στο Παράλιο Άστρος.

Ο φάρος του Παραλίου Άστρους ιδρύθηκε το 1893, ανήκει στην Υπηρεσία Φάρων του Πολεμικού ναυτικού και πρόκειται για τετράγωνη πέτρινη κατασκευή και ιστορικό αρχιτεκτονικό μνημείο. Έπαψε να λειτουργεί το 1999 και μεταφέρθηκε η λειτουργία του στην περιοχή «ανεμόμυλος» βόρεια από το Κάστρο.

Τα χαρακτηριστικά του ήταν προ της παύσης της λειτουργίας του: -Fl.W.3sec.75Ft.3M- που σημαίνει Φανάρι με άσπρες αναλαμπές, διάρκειας 3 δευτερολέπτων, με ύψος 75 πόδια (22 μέτρα) και απόσταση φωτοβολίας με όλες τις καιρικές συνθήκες 3 μίλια.

Ο ΦΑΡΟΣ λειτούργησε με ΠΥΡΣΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ από το 1893 μέχρι το 1953. Στη διάρκεια αυτή ήταν επιτηρούμενος (με φαροφύλακα). Τελευταίος φαροφύλακας ήταν ο Κωνσταντίνος Παν. Κουτσογιάννης. Για την αναλαμπή χρησιμοποιήθηκε κατάλληλος ωρολογιακός μηχανισμός ο οποίος ανά τακτά χρονικά διαστήματα κουρδιζόταν από τον φαροφύλακα. Ο μηχανισμός ξεκουρδιζόταν με την βοήθεια ενός βάρους που κινούνταν κάθετα στον πύργο του φάρου και παράλληλα περιέστρεφε το οπτικό σύστημα.

Λειτούργησε, επίσης, με ΠΥΡΣΟ ΑΣΕΤΙΛΙΝΗΣ από το 1953 μέχρι το 1999, μη επιτηρούμενος (χωρίς φαροφύλακα), οπότε και σταμάτησε η λειτουργία του. Ο εφοδιασμός του Φάρου με ασετιλίνη γινόταν μία φόρα το χρόνο, με πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού (τη φαναριέρα).

Το 1999 καταργήθηκε η ασετιλίνη λόγω υψηλού κόστους λειτουργίας και συντήρησης.

Με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 30/A.A.Π./11-02-2013, ο Φάρος χαρακτηρίστηκε ως μνημείο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 1β του Ν. 3028/2002.

Λειτούργησε, επίσης, με ΠΥΡΣΟ ΑΣΕΤΙΛΙΝΗΣ από το 1953 μέχρι το 1999, μη επιτηρούμενος (χωρίς φαροφύλακα), οπότε και σταμάτησε η λειτουργία του. Ο εφοδιασμός του Φάρου με ασετιλίνη γινόταν μία φόρα το χρόνο, με πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού (τη φαναριέρα).

Το 1999 καταργήθηκε η ασετιλίνη λόγω υψηλού κόστους λειτουργίας και συντήρησης.

Με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 30/A.A.Π./11-02-2013, ο Φάρος χαρακτηρίστηκε ως μνημείο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 1β του Ν. 3028/2002.

Ο Φάρος λοιπόν του Παραλίου Άστρους, είναι ένας από τους πέτρινους Φάρους του Ελληνικού Φαρικού δικτύου. Οι εν λόγω πέτρινοι Φάροι αποτελούν παραδοσιακά μνημεία με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική κατασκευή, είναι συνδεδεμένοι με την ναυτική παράδοση της Ελλάδας και αποτελούν σημείο αναφοράς για τους ναυτιλλόμενους. Προστατεύονται από τον Ν.3028/02 «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς», και τον Ν. 2039/92 «περί Κύρωσης της Σύμβασης για την Προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της Ευρώπης». Μέχρι σήμερα έχουν χαρακτηριστεί αρκετοί από αυτούς ως Διατηρητέα Ιστορικά με αποφάσεις του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού

Με προηγούμενη επιστολή, προς την Υπηρεσία Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού (ΑΠ:2/7-1-2014), είχαμε ενημερώσει ότι ο όμιλός μας, «Πυράμια», είναι διατεθειμένος να συμβάλλει στη σωστή και έγκαιρη αποκατάσταση του μνημείου θέτοντας αρμοδίως υπόψη σχετικές πληροφορίες και πλούσιο φωτογραφικό υλικό από το αρχείο μας, αλλά και να στηρίξει τη μουσειακή αξιοποίησή του, αφού, κατά την άποψή μας (και όχι μόνο), είναι η μόνη συμβατή χρήση με την ιστορία και την αξία του μνημείου, αλλά και του εδαφικού χώρου στον οποίο αυτό βρίσκεται. Τούτα εξακολουθούν να ισχύουν και σήμερα. Μάλιστα είναι μέσα στις προθέσεις μας σύντομα (ίσως και εντός του καλοκαιριού) να οργανωθεί έκθεση φωτογραφικού-αρχειακού υλικού σχετικά με τον Φάρο του Παραλίου Άστρους.

Θεωρούμε λοιπόν, ότι η μελλοντική χρήση του μνημείου θα πρέπει να είναι συμβατή με την ιστορία του, πράγμα που υπηρετεί είτε η πλήρης επαναλειτουργία του, είτε η μουσειακή αξιοποίηση του.

Τέλος, εξυπακούεται ότι η οποιαδήποτε πρόταση για την αξιοποίηση του Φάρου δεν μπορεί παρά να εστιάζει στην σωστή αποκατάσταση και συντήρηση του μνημείου και στο σεβασμό του περιβάλλοντα χώρου, δεδομένου ότι βρίσκεται και εντός αρχαιολογικής περιοχής.

Ο Πρόεδρος                                                         Ο Γεν. Γραμματέας

Σταύρος Καχριμάνης                                              Γεώργιος Γαρδικιώτης